صادرات کشاورزی ایران در مسیر صعود/ ۳۵ درصد رشد در سال ۱۴۰۳  

شیما قاسمی منش: ایران با برخورداری از چهار فصل و محصولات کشاورزی متنوع، طی سال ۱۴۰۳ گام بلندی در حوزه صادرات برداشته است. بنا بر اعلام وزارت جهاد کشاورزی، از ابتدای فروردین سال گذشته تا پایان بهمن‌ماه این سال، صادرات محصولات کشاورزی، دامی، زراعی و غذایی کشور به ۹.۴ میلیون تن رسیده که معادل ۷ میلیارد و ۵۶۶ میلیون دلار درآمد ارزی برای کشور به همراه داشته است. این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۲۱ درصدی در وزن و ۳۵ درصدی در ارزش داشته است.

در این مدت، پسته با بیش از یک میلیارد و ۴۶۰ میلیون دلار، صدرنشین کالاهای صادراتی ایران در بخش کشاورزی بود. پس از آن گوجه‌فرنگی، خرما، سیب تازه و کشمش در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. اما نکته قابل توجه، سهم عمده کشورهای همسایه از این صادرات بود؛ به‌طوری که ۹۰ درصد وزن و ۷۷ درصد ارزش کالاهای صادر شده به ۱۵ کشور منطقه اختصاص یافت.

در صدر کشورهای خریدار محصولات کشاورزی ایران، عراق قرار دارد که با خرید ۴ میلیون تن کالا به ارزش بیش از ۲.۲ میلیارد دلار، سهم ۴۰ درصدی از کل صادرات را به خود اختصاص داده است. پس از آن امارات، پاکستان، روسیه، هند، ترکیه و چین نیز در میان ۷ کشور نخست واردکننده محصولات غذایی و کشاورزی ایران قرار دارند.

با وجود این آمار امیدوارکننده، مسیر صادرات همچنان با موانعی مهم روبه‌رو است. نبود ناوگان مناسب حمل‌ونقل هوایی، کمبود کشتی‌های یخچال‌دار در بخش دریایی و فرسودگی ناوگان جاده‌ای، از جمله چالش‌هایی هستند که روند صادرات را کند و پرهزینه می‌کنند.

همچنین، نبود نظام ردیابی و شناسنامه‌دار کردن محصولات از مزرعه تا بازار مقصد، یکی دیگر از مشکلاتی است که باعث کندی در روند پذیرش کالاهای ایرانی در گمرکات کشورهای واردکننده می‌شود. نبود اطلاعات دقیق درباره تاریخ کاشت، نوع سموم مصرفی، نحوه نگهداری و حمل، مانع مهمی در توسعه بازارهای صادراتی است.

از سوی دیگر، صادرکنندگان که برای حفظ بازار خود در کشورهای هدف متعهد به تأمین مستمر کالا هستند، به دلیل قوانین محدودکننده داخلی، گاهی از ایفای این تعهد بازمی‌مانند؛ موضوعی که می‌تواند منجر به کاهش اعتماد مشتریان خارجی به بازار ایران شود.

در پاسخ به این چالش‌ها، وزارت جهاد کشاورزی از برنامه‌هایی برای کاهش مقررات محدودکننده، تسهیل روند صادرات، شناسنامه‌دار کردن باغات و اجرای الگوی تولید قراردادی با کشاورزان خبر داده است. بر اساس این طرح‌ها، قرار است کشاورزان با اطلاع دقیق از استانداردهای مورد انتظار بازارهای خارجی، محصولات خود را منطبق بر نیاز مشتریان تولید کنند.

با اجرای این سیاست‌ها و تحقق اهداف تعیین‌شده در برنامه هفتم توسعه، پیش‌بینی می‌شود صادرات محصولات کشاورزی ایران تا پایان این برنامه بین ۲۰ تا ۲۵ درصد دیگر رشد داشته باشد. رشدی که تنها در صورت رفع موانع قدیمی، به فرصت‌های پایدار برای اقتصاد کشور تبدیل خواهد شد.

انتهای پیام/